Leemstuc vervolg 1

En dan moet je zorgen dat de muur ook een beetje recht wordt. Dat betekent dat er toch wel verschillende lagen over heen gaan. Met een mengsel van veel stro en weinig leem kun je de grote gaten goed opvullen.

Leemstucen

Ik heb al eerder gepost over leemstucen. Het stucen op stro werkt wel iets grover, dan op een muur. Je moet zorgen dat de stro mooi is ingepakt in de leem. 

Nog een aantal feitjes over strobouw

• Strobalen zijn een bij-product uit de landbouw. Het is daarom ruim voor handen en goedkoop.
• Stro is een 100% biologisch materiaal.
• Een wand van stro is vrij van giftige stoffen.
• De energie die nodig is voor winning, bewerking en transport van stro is zeer gering.
• De verwerking tot wanden is eenvoudig en veilig. Strobalenbouw is hierdoor zeer geschikt voor zelfbouw.
• Afhankelijk van het ontwerp is het mogelijk snel te bouwen. De aard van de afwerking en detaillering bepalen de benodigde hoeveelheid arbeid en daarmee in grote mate de kosten.
• De warmte-isolatie is uitstekend (Rc>7m2K/W).
• De akoestische eigenschappen zijn goed (Rw 55 dBA).
• De bepleisterde strobalen zijn uitstekend brandwerend (>B90). Tijdens de bouw moet er echter wel voorzichtig worden omgegaan met open vuur.
• Bij sloop komen geen schadelijke stoffen vrij en blijven er alleen makkelijk te verwerken of herbruikbare grondstoffen over.

Gezond bouwen

Als echte GGD'er weet ik natuurlijk van alles over gezondheid. Meestal gaat het over gezond eten, -slapen en gezond leven. Of over gezondheidsbescherming  zoals vaccinaties, infectieziekte verspreiding. Een minder bekend tak van de GGD is ook gezonde woonomgeving. Daarbij moet je denken aan lucht en water kwaliteit maar ook aan een gezond binnenklimaat.
We brengen gemiddeld 85 a 90% van onze tijd binnenshuis door, waarvan ongeveer 70% in ons eigen huis. Er is in nederland een vereniging die zich al heel lang bezig houd met Biologische gezond bouwen en deze mensen hebben veel betekent in de zoektocht naar gezond bouwen. Uiteindelijk gaat dit om prettig wonen, welzijn van mensen, en fijn klimaat. Dat zou het uiteindelijk effect moeten zijn.

5 thema's zijn hierbij belangrijk en stro (en leem) voldoen hier al voor belangrijke mate aan.

Akoestiek. NBij geluidsisolatie gaat het om twee zaken: luchtgeluid isolatie en contact geluid isoloatie.
Luchtgeluid is het geluid dat zicht door golven in de lucht voortplant. De negatieve effecten zijn nagalm, weerkaatsing, hol geluid en dat is erg vermoeiend. Continu ben je bezig om geluiden uit te filteren en dat kost energie. Bij contactgeluid is een vast materiaal rechtstreeks verantwoordelijk voor het voortplanten van geluid.
Massa kan zorgen voor demping. De akoestische eigenschappen van stro zijn goed (Rw 55 dBA). Het dempt geluid en is een goede geluidisolator.


Vocht. Het is in de reguliere bouw is steeds gewoner geworden om alle kieren en gaten dicht te stoppen met folies, en purschuim (in sommige gevallen kunnen ramen zelfs niet meer open). Hierdoor wordt energielekken voorkomen. Echter in een huis leven mensen en wordt er gekookt dat levert dus altijd een vochttoename op. Als alles dicht is heb je een technische ventilatiesysteem nodig om vocht weer af te voeren. Met alle schimmelvorming in buizen als gevolg.
Met damp open bouwen zorg je er voor dat vochtige damp naar buiten kan.
Zo is strobouw wind dicht maar damp open. Dus de wind kan niet door de kieren heen maar het vocht kan wel naar buiten. In combinatie met leem kun je zo een vochtigheidsklimaat halen van 50%.
Een goede vochtigheidsgraad is tussen 40 en 60%
Te lage vochtigheid kun je last krijgen van je luchtwegen, huidproblemen, droge ogen, gebarsten lippen. En ook je houten meubels barsten eerder
Te hoge vochtigheid levert schimmelproblemen op. Het geeft een benauwd gevoel.
Een goede vochtigheidsgraad ligt tussen 40 en 60%

Ventilatie. Goede ventilatie is belangrijk voor je gezondheid. Vuile lucht (fijnstof, geuren, kachelrook, uitademing) moet het huis uit en schone lucht moet worden aangevoerd. Vervuilde lucht in huis versterk allergieën, luchtwegproblemen en irritatie van slijmvliezen. Je hebt continue aanvoer van frisse lucht nodig en je moet af en toe nog extra luchten bij bv koken en douchen. Damp open bouwen en natuurlijke ventilatie (en dat kan makkelijk met strobouw) is dan een prima oplossing.

Licht. Daglicht is niet specifiek voor strobouw. In Nederland zijn er eisen voor daglicht toetreding omdat belangrijk is voor je bioritme en voor je concentratievermogen.

Kleur heeft allerlei doelen (signaalfunctie) is bepalend voor sfeer en wordt ook sterke gekoppeld aan emoties. Natuurlijke materialen zijn vaak rustige kleuren en creëren hiermee ook rustige omgevingen.

Wetenswaardigheden stro

“Per hectare geoogste oppervlakte wordt ongeveer 4,5 ton stro geproduceerd.
Dat betekent dat er in Nederland elk jaar ruim 900.000 ton stro wordt geproduceerd, theoretisch voldoende om ongeveer 75.000 vrijstaande eengezinshuizen te isoleren.”

“Een strobaal kan gemaakt worden van tarwe, gerst, haver, rogge en rijst
en heeft een vaste breedte en hoogte en een variabele lengte”

“De gemiddelde maat van een strobaal is 360 x 480 x 800 mm.
Het gewicht van een strobaal ligt tussen de 10 en 15 kg.
Het stro moet droog zijn, lange halmen hebben en geelgoud van kleur zijn.”

Een stukje geschiedenis van strobouw

*  De oudste bekende toepassing van stro stamt uit de tijd van de faro's meer dan 5000 jaar. De oudste strobouwhuizen zijn nu meer dan 100 jaar oud, daarvoor had je geen strobalen.

* “Bouwen met stro en leem kent een lange traditie. Momenteel woont 1/3 van alle mensen in een huis gemaakt van leem” 

*strobalenpers werd in 1839 uitgevonden door P.K. Dederick. De "lighting Hay Press" van Kansas City Hay Press company, werd gebruikt door de strobalen bouwers om alle gebouwen in het Midwesten van Amerika, Nebraska, te bouwen.”

* “Het eerste strobalen huis in Nederland heet Rulsche Hut en stamt uit 1943. 

Architect Gubbels ontwierp in 1944 ook de 2de strobalen woning: huize Heivelden” 

5 Vragen en antwoorden over strobouw

Vraag 1: moet je zeker wel een dure brandverzekering afsluiten.
Antwoord: nee, de strobalen worden sterk gecomprimeerd. Daardoor is er weinig lucht en gaat de stro eerder smeulen dan branden. Strobouw voldoet gewoon aan de brandveiligheidseisen.

Vraag 2: maar dan kun je toch niets op de muur hangen?
Antwoord: je moet inderdaad de muur zoveel mogelijk met rust laten. Dus werken met een rail van boven. Als het niet anders kan zijn er grote pluggen die je in de muur kunt draaien en waar je zware dingen aan kunt hangen.

Vraag 3: Een strohuis is zeker veel duurder, of veel goedkoper.
Antwoord: Het duur of goed koop zijn van een huis hangt af van mensuren en van materialen. Als je het laat aannemen is het even duur als een regulier huis. Voordeel van strobouw is dat je meer zelf kunt doen.

Vraag 4: Krijg je niet allemaal ongedierte in het stro zitten.
Antwoord: Stro is de droge stengel van een graangewas, en bestaat hoofdzakelijk uit cellulose: in tegenstelling tot hooi dan wel voedingsvoedingsstoffen bevat. Door het gebrek aan voedingsstroffen laten knaagdieren en insecten stro links liggen en geven de voorkeur aan betere alternatieven. Om ale risico's uit te sluiten is het belangrijk om alle oppervlakten goed te bepleisteren en vooral de onderste randen. De praktijk bewijst dat eenmaal bepleisterde strobalenwanden niet aantrekkelijk zijn voor ongedierte zelfs niet als nestplaats.

Vraag 5: Ja maar dan krijg je zo'n dikke muur en dan heb ik minder leefruimte
Antwoord: Nee hoor een stromuur is even dik als een dubbele spouwmuur.

Mijn eerste stromuur!

Mijn eerste stro muur. Gisteren onder leiding van Audrey en Pjotter van StrobouwNederland is er op mijn locatie een workshop strobalenbouw gedaan. Met een groep van 12 personen uit het hele land hebben we ons de basiskennis van het bouwen met stro eigen gemaakt. En zie hier het resultaat. Dat was echt wel gaaf om te doen! Ik zal in de komende blogs nog wat meer vertellen over wat we gedaan hebben, maar dit resultaat ben ik gewoon wel trots op! Volgende week gaan we deze muur stucen. Hiervoor zijn nog een paar plaatsen!

 

Voorbereidingen workshop

De laatste voorbereidingen in volle gang.

Het stro is gearriveerd!

Het stro is gearriveerd. Ik heb een adresje gevonden in belgie StassenStro. Het is belangrijk dat de strobalen ongeveer even groot zijn. Deze man heeft vaker met dit bijltje gehakt en levert mooie droge balen van gelijke grote.  En die komt ie dan ook nog met de traktor brengen!

Voorbereidingen vorderen gestaag

Voor strobalenbouw heb je verschillende opties. Ik heb gekozen voor het maken van een raamwerk. Dat raamwerk is dan iets kleiner dan de maat van de strobalen. Zo heb ik strobalen van 80 cm. Mijn regelwerk is 70 cm. Aan de buitenkant onderzijde heb ik grindtegels geplaatst tegen de waterslag.
de steigerplanken steken iets over zodat we aan de buitenkant planken kunnen spijkeren.
De ramen en deuren passen ook mooi in deze maatvoering.

Workshop Stro en leemstuc

Strobouw 18 aug

Deze cursus geeft inzicht in de meest toegepaste Nederlandse stro bouwmethodes en de regelgevingen waar men mee te maken krijgt. Verder ga je daadwerkelijk aan de slag met het bouwen met strobalen.

De dag start met een kennismaking en uitleg van het programma. Hierna gaan we verder met een stukje theorie. We gaan in op de geschiedenis, voordelen, vooroordelen en veiligheid.
Er is ruime aandacht voor de basistechnieken van het bouwen met strobalen voor het gereedschap en de materialen,

Daar gaan we in de praktijk aan de slag. We oefenen met het op maat maken en het plaatsen en van strobalen en fixeren het stro in de houtconstructie. We kijken naar de opbouw van de houtconstructies en de verschillende overgangen (fundering, raam, verdieping, dak). We kijken hoe we de ondergrond klaar kunnen krijgen voor de vervolgfase in de bouw, denk aan leemstuc, houtbekleding, elektra enz.

Leemstuc 25 aug

Deze cursus geeft inzicht in de meest toegepaste leemtechnieken.  De dag start met kennismaking en uitleg van et programma. Hierna gaan we verder met een stukje theorie. We gaan in op de geschiedenis, eigenschappen en voordelen.

Er is ruime aandacht voor de basistechnieken van het stucen met leem en voor het gereedschap en de materialen,

We beginnen met zelf een leemmengsel gaan maken en laten het verschil zien tussen kant en klare leem en een zelfgemaakt mengsel. De leem komt uit de maas bij Ravestein.

We gaan stucen op verschillende ondergronden zoals vlakke ondergronden en strobalen ondergrond. We kijken naar de verschillende mogelijkheden in finish, pigmenten en toeslagstoffen. En we leren hoe we randen kunnen afwerken, aanhechtingen naar het plafond, hoekprofielen stellen, stucnet aanbrengen. Het glooiend afwerken of strak afwerkingen en het werken met rondingen.

Algemene info

Theorie en praktijk zullen elkaar afwisselen. De cursus is vooral bedoeld voor mensen die het strobouwen of leemstucen willen leren om zelf in de praktijk te brengen of om te weten hoe het is om met deze materialen te werken.

De doelstelling van de workshop is dat iedere deelnemer inzicht krijgt in de verschillende mogelijkheden die er bestaan om te bouwen met strobalen (isoleren) en hier zelf een bewuste keuze in kan maken. Door zelf te ervaren hoe het is om met stro en leem te bouwen krijgt men ook inzicht in de eigen wensen en mogelijkheden. Daarnaast zal iedereen zijn eigen persoonlijke ervaringen kunnen verbinden met de ervaringen van anderen. Op deze dag is er voldoende tijd om vragen te beantwoorden.

Prijs
Deze workshop kost 125 Euro pp. Opgeven: info@strobouw.nl
Leden van Strobouw Nederland betalen 110 Euro pp

Stro event

Echte ambassadeurs op het gebied van Strobouw zijn Audrey en Pjotter.  Zij hebben zelf een strobalen huis gebouwd, alle obstakels overwonnen en nu hebben ze een aanneembedrijfje die natuurlijk bouw uitvoerd en begeleid: Svarok.
Zij zijn ook een stro-event aan het organiseren voor strobouw en dat wil ik ook even met jullie delen. 31 augustus tot 2 september in Volkel.

Voorbereidingen strobalenbouw

Het regelwerk is dan: 
steigerplank op de vloer
Staanders op 50 cm afstand (zodat daar 2x36 geperst breedte inkan)
En rekening houden met een deur en raam zodat het zo goed mogelijk past.

De laatste strobaal gaat tegen de plafond plaat aan. Die loopt bij mij schuin, dus dat moeten we nog even bekijken. 

Strobalen bouw

In 2014 heb ik al wat gepost over strobalenbouw. Nu gaat het er toch nog van komen. Ik ga in augustus twee workshops organiseren samen met Strobouw Nederland. Audrey en Pjotter van Svarok zullen dit komen doen. Er zijn regelmatig workshops en hier staan nu ook twee datums tussen voor mijn muurtje. 18 en 25 augustus !

Ik moet nog wel het een en ander voorbereiden: Een strobaal heeft een formaat van

36: breed
46-52: diep
69-120 hoog

het verwerkt 2,5 a 3 strobaal per m2
Voor mijn achterwand muur heb ik 75 m2 x3 = 225 strobalen nodig. 

De kosten varieren van 3,5 euro tot 6,5 euro ook afhankelijk van incl of excl transport. Dus ik ben op zoek naar een mooie partij waarvan de pakken ook allemaal even groot zijn. 

En toen was het leven anders...

Na 25 jaar huwelijk is ons huwelijk op gehouden te bestaan. Ik vind dat zelf nogal een schokkend constatering. Maar goed zo'n besluit komt toch ook niet zomaar uit de lucht vallen. Mensen veranderen, maken dingen mee, ontdekken dingen enz. En dat rijmt niet altijd meer met een bestaande relatie.

Vanuit Publieke gezondheid perspectief blijkt dat echtscheidingen met jonge kinderen weer aan het dalen is. Echtscheidingen met volwassen kinderen of zelf tussen ouderen is nog steeds aan het stijgen. Zie hier nog meer statistieken over echtscheidingen.
Vanuit gezondheidsperspectief is een scheiding een live event.
Uit mijn omgeving ken ik flinke heftige gevolgen na scheidingen (depressies, suicides, ongezond gedrag). Dus voor de collectieve gezondheid in Nederland is dit wel een aandactpuntje:)

Na vier maanden afstand en rust heb ik besloten dat ik dit huis project verder wil zetten. Voor mij is dit project niet zomaar een huis en geeft ook uiting aan wie ik ben en wat ik wil zijn. Ik geloof nu eenmaal in een betere wereld en daar kun je heel lang over praten maar je kunt er ook iets aan doen.
Het bouwen heb ik altijd wel mooi gevonden. Ondanks dat ik geen bouwervaring heb (in mijn opvoeding heb ik toch eerder geleerd om ramen te lappen dan om een dak te timmeren) blijkt elke keer dat als je dingen terug brengt tot kleine beslissingen het allemaal te overzien is en te doen is. En al die kleine beslissingen leveren dan en huis en plek op waar het fijn vertoeven is.
Ik ga dan ook deze blog maar weer nieuw leven in blazen en vertellen hoe dit leven verder verloopt.